TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER
ORTADOĞU-AFRİKA
Iraklılar hükmet karşıtı kitlesel gösterilere hazırlanıyor… Iraklılar, ülkedeki hizmet yokluğu, yolsuzluk ve işsizliğe tepki göstermek için gelecek hafta cuma günü 14 vilayeti kapsayacak şekilde toplu gösteriler düzenlenmeye hazırlanıyor. Gösterileri düzenlemeden sorumlu koordinatör Halil en-Naci, yaptığı açıklamada, barışçıl ve kitlesel bir şekilde 14 vilayette cuma günü gerçekleştirilecek gösterilerin, halkın talepleri arasında yer alan büyük aksamaların yaşandığı hizmetler, iş fırsatlarının yaratılması ve yolsuzluk yapanların ortaya çıkarılmasına yönelik olduğunu ifade etti.
Mogherini Irak'ta Cumhurbaşkanı ve Dışişleri Bakanı ile görüştü… Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, başkent Bağdat'taki konutunda Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini'yi kabul etti. Cumhurbaşkanlığı ofisinden yapılan açıklamaya göre, Salih resmi temaslarda bulunmak üzere Irak'a gelen Mogherini'ye ülkesinin uluslararası ilişkileri üzerinden barış ve istikrarın yerleşmesini, bölge ve dünyadaki krizlerin bertaraf edilmesini arzuladığını ifade etti.
Netanyahu: Nasrallah’ın aksine saldırı planlarımızın ayrıntılarını açıklamayacağım… İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın İsrail’in tamamını hedef alma tehdidine karşı Lübnan’a ezici bir saldırı gerçekleştirmekle tehdit etti. İsrail Başbakanı Netanyahu, hükümetinin haftalık kabine toplantısında, Hizbullah lideri Nasrallah’ın cuma günü yaptığı açıklamaları ele alarak “Hafta sonu boyunca Nasrallah'ın İsrail’e saldırı planlarını duyduk. Şu bilinmelidir ki eğer Hizbullah aptalca İsrail’e saldırmaya kalkışırsa, onu ve Lübnan'ı ezici bir askeri darbeyle vururuz” dedi.
Libya’da Hafter güçlerinden Trablus’u ele geçirmek için yeni taarruz… Libya’da, General Halife Hafter'e bağlı Libya Ulusal Ordusu’nun, Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin denetimindeki başkent Trablus’u ele geçirmek için yeni bir taarruz başlattığı belirtildi. Libya Ulusal Ordusu’nun (LUO) komutanlarından biri Sputnik’e açıklamasında, “LUO yeni bir safhaya geçiyor, kutsal olan Şehitler Meydanı’nın kapısına dayanacağız. Düşman yenilmekte ve şehrin iç kısımlarında terör saldırıları düzenlemek için muharebe alanından çekiliyor” dedi.
Ruhani: ABD yaptırımlardan vazgeçip müzakere masasına dönerse biz de döneriz… İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD'nin yaptırımlardan vazgeçip müzakere masasına dönmesi halinde İran'ın da masaya oturacağını söyledi. İran'ın kuzeydoğusundaki Kuzey Horasan eyaleti ziyareti kapsamında kentteki yetkililerle bir araya gelen Ruhani, gündemdeki konulara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Ruhani nükleer anlaşma ile zenginleştirilmiş uranyumu yasal hale getirmeyi hedeflediklerini belirterek, "Bazıları nükleer anlaşmanın ABD'nin yararına olduğunu dile getiriyordu. Eğer böyle ise neden ayrıldı ve 'Bu bizim için tarihin en kötü anlaşmasıydı. İran bu anlaşmada her şeyi elimizden aldı.' açıklamasını yaptı?" ifadelerini kullandı.
Zarif: AB ülkeleri nükleer anlaşmayı korumak için yatırım yapmalıdır… İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, "AB ülkeleri uluslararası anlaşmanın korunması için daha fazla yatırım yapmalıdır. Bu ülkelerin nükleer anlaşmayı korumak için yatırım yapmaya hazır olduklarına henüz şahit olamadık." dedi. Birleşmiş Milletler (BM) Ekonomik ve Sosyal Konseyi toplantısına katılmak üzere ABD'nin New York kentine giden Zarif, burada İran devlet medyasına nükleer anlaşmayla ilgili açıklamalarda bulundu. AB ülkelerinin nükleer anlaşmayı korumak için ortaya koyduğu çabanın yeterli olmadığını dile getiren Zarif, "AB ülkeleri uluslararası anlaşmanın korunması için daha fazla yatırım yapmalıdır. Bu ülkelerin nükleer anlaşmayı korumak için yatırım yapmaya hazır olduklarına henüz şahit olamadık. Uluslararası bir anlaşmayı korumak için istekli olduğunuzu ilan etmeniz ile gerekli yatırımı yapmak için hazır olmanız arasında ciddi bir fark vardır. AB bu konudaki ciddiyeti henüz gösteremedi." ifadelerini kullandı.
Büyükelçi Yıldız: Musul Başkonsolosluğu yakında açılacak… Türkiye'nin Bağdat Büyükelçisi Fatih Yıldız, Musul Başkonsolosluğunun kısa zamanda faaliyete başlayacağını bildirdi.
İsrailli Bakan Batı Şeria'nın tamamının 'ilhakını' istedi… İsrail Eğitim Bakanı Rafi Peretz, işgal altındaki Filistin toprağı Batı Şeria'nın İsrail'e ait olduğunu iddia ederek, 'bu bölgenin tamamının ilhak edilmesini istediğini ve buradaki Filistinlilere oy kullanma hakkının tanınmaması gerektiğini' söyledi.
AVRUPA – AB
Bastille Günü törenlerinde yuhalanan Macron, istifaya çağrıldı… Fransa'nın en önemli ulusal bayramı Bastille Günü'nde düzenlenen askeri törenin görkemini, Macron'a yönelik yuhalamalar ve istifa çağrıları bastırdı. Fransa'da Sarı Yelekler protestoları 35. haftayı devirirken, en önemli ulusal bayram da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'u protesto platformuna dönüştü.
Alman medyası: S-400’lerin alımı Türkiye için ‘geri dönüşü olmayan nokta’ haline gelebilir… Alman Die Welt gazetesi, Rus yapımı S-400 füze savunma sistemlerinin satın alınmasının, Ankara’nın Batılı müttefiklerinin arasından ayrılmasıyla sonuçlanacak ‘geri dönüşü olmayan nokta’ haline gelebileceğini yazdı. Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemlerini satın almasını yorumlayan Die Welt gazetesi, NATO ve ABD’nin sert eleştirilerine rağmen uygulanan anlaşmanın Ankara’nın Batılı müttefiklerinden ayrılmasıyla sonuçlanacak ‘geri dönüşü olmayan nokta’ haline gelebileceğini belirtti.
İngiliz elçi sızıntılarına devam: 'Trump, İran'la nükleer anlaşmadan sırf Obama'ya garezinden çıktı’… İngiltere'nin Washington Büyükelçisi Kim Darroch’un ABD Başkanı Donald Trump’a çok sert eleştiriler yönelttiği bakanlıkla gizli yazışmalarının basına sızması, elçinin istifasına ve polis tehdidine rağmen durmadı. Bugün Mail On Suday'da yayımlanan yazışma, 2018'de ABD'nin İran'la nükleer anlaşmadan çekilmesini önlemeye çalışan eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson için kaleme alınmış. Sir Kim Darroch, Johnson'a bilgi notunda, Trump'ın selefi Barack Obama'ya garez beslediği ve ondan hıncını almak istediği için anlaşmadan çıktığını söylüyor.
İngiltere, Almanya ve Fransa'dan ortak İran açıklaması: Nükleer anlaşmayı desteklemeyi sürdürüyoruz… İngiltere, Almanya ve Fransa, İran ile varılmış nükleer anlaşmaya bağlılıklarının sürdürdüğünü ancak bunun devamının İran'ın anlaşmaya tam olarak uymasına ve yakın dönemde aldığı aksi yöndeki kararlardan dönmesine bağlı olduğunu bildirdi. Üç ülkenin yayımladığı ortak açıklamada, "İran'la yapılan nükleer anlaşmayı desteklemeyi sürdürüyoruz ancak bunun devamı İran'ın anlaşmaya tam olarak uymasına bağlıdır. İran'ı, bu kapsamda yakın zamanda aldığı kararlardan dönmeye güçlü bir şekilde çağırıyoruz." ifadeleri kullanıldı.
ABD
Bloomberg: ABD S-400’lerle ilgili Türkiye’ye yönelik yaptırımlarını önümüzdeki hafta açıklama niyetinde… Bloomberg’in bir kaynağa dayandırdığı haberde, ABD’nin S-400 hava savunma sistemlerinin teslimatı ile ilgili Türkiye’ye yönelik yaptırımlarını önümüzdeki hafta sonu duyurmayı planladığı ileri sürüldü. Habere göre ajansa konuşan kaynak, ABD yönetiminin S-400 hava savunma sistemlerinin teslimatı ile ilgili Türkiye’ye yönelik yaptırımlarını önümüzdeki hafta sonu duyurmayı planladığını iddia etti. Kaynağın aktardığı bilgiye göre ABD yönetimi, ‘ABD’nin darbe girişiminden sorumlu olduğu yönündeki spekülasyonların alevlenmesinden kaçınmak’ için pazartesi günü yapılacak 15 Temmuz Milli Birlik ve Demokrasi Günü kutlamalarının geçmesini beklemek istiyor.
ABD destroyerı USS Carney, Çanakkale boğazından çıkış yaptı… Marmara Denizi yönünden Boğaza giren ABD Deniz Kuvvetlerine ait 64 borda numaralı 154 metre uzunluğundaki Burke sınıfı destroyer 'USS Carney', bir süre sonra Çanakkale önlerine ulaştı. Boğaz geçişi sırasında sahil güvenlik ekiplerinin botla eşlik ettiği gemi, Ege Denizi'ne doğru seyrini sürdürdü.
Trump'ın hedefinde bu kez Demokrat kadın kongre üyeleri var: Geldiğiniz yere geri dönün… Kongre’nin Demokrat kadın üyelerini hedef alan ABD Başkanı Donald Trump, “Geldiğiniz yere geri dönün” ifadelerini kullandı. Trump, bazı Cumhuriyetçiler tarafından bile ırkçılıkla suçlanırken hedef aldığı kadın siyasetçiler de kendisini kıyasıya eleştirdi.
Pompeo’dan S-400 açıklaması: Yasalar yaptırım gerektiriyor… Türkiye’nin S-400 alımıyla ilgili konuşan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, “Kanunlar yaptırım uygulanmasını gerektiriyor ve yasalar uygun hareket edeceğimizden, Başkan (Donald) Trump'ın da yasalara uyacağından eminim" dedi. Washington Post’a demeç veren Pompeo, Rusya’da S-400’leri teslim alan Türkiye’ye uygulanacak ‘cezaların’ yakında gelebileceğini belirtti, "Kanunlar yaptırım uygulanmasını gerektiriyor ve yasalar uygun hareket edeceğimizden, Başkan (Donald) Trump'ın da yasalara uyacağından eminim" dedi.
ABD'den Cevad Zarif'e 'BM vizesi'… ABD Dışişleri Bakanlığının Birleşmiş Milletlerde (BM) bu hafta katılacağı bir toplantı için İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'e vize verilmesini onayladığı bildirildi. ABD medyasında yer alan, bazı ABD'li yetkililere dayandırılan haberlerde, vizeye onayın bizzat ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo tarafından verildiği kaydedildi.
RUSYA
Rusya’dan S-400 yaptırımı açıklaması: NATO, ABD kendi silahlarını müttefiklerine satabilsin diye var… Rus senatör Aleksey Puşkov, Rusya yapımı bir hava savunma sistemi almış olması nedeniyle ABD’nin Türkiye’ye yönelik yaptırım planlarını eleştirdi. Puşkov, "S-400 sistemi almasaydı yaptırım da uygulanmazdı. ABD’nin kendi silahlarını müttefiklerine satması, NATO’nun varoluş sebeplerinden biri" açıklamasında bulundu.
Rus senatör: ABD'nin S-400 yüzünden Türkiye’yle askeri ilişkilerini koparacağını sanmam, uzlaşacaklardır… Rus parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi’nin uluslararası ilişkiler komitesi üyesi Oleg Morozov, ABD’nin, Rus yapımı S-400 hava savunma sistemi almaktan vazgeçmemesi nedeniyle Türkiye’yle askeri ilişkilerini tamamen koparmayacağına inandığını söyledi. Sputnik’e demeç veren Rus senatör Morozov, S-400 sistemi parçalarının ilk partilerini teslim alan Türkiye’ye, ABD tarafından ne tür yaptırımlar uygulanabileceği sorulunca, “ABD tarafının yaptırım uygulaması tabii ki olası. Ancak bana göre aralarında tarafların ikisi için de faydalı bir konuşma olacak” dedi ve ekledi: “ABD’nin Türkiye’yle askeri ilişkilerini büsbütün koparacağını sanmam.”
Rus uzman: S-400’lerle ilgili mevcut durumda suçlu olan bizzat ABD… Batı medyasının ABD’nin S-400'le ilgili Türkiye’ye yaptırım planladığı iddiasını değerlendiren Rus uzman Nadein-Rayevskiy, Washington’un zor bir karar vermek zorunda kalacağını, zira mevcut durumda suçlunun ABD’nin kendisi olduğunu söyledi. Nadein-Rayevskiy, Washington’un zor bir karar almak durumunda olacağını, zira Türkiye’ye yönelik yaptırımların hem pazarın bir kısmını kaybetmesine, hem de Ankara şahsında önemli bir müttefikten yoksun kalmasına yol açabileceğini ifade etti.
TÜRKİYE
Erdoğan'dan S-400 açıklaması: Tarihimizin en önemli anlaşması… Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan medya yöneticileriyle dış politika konusunda toplantı yaptı. Erdoğan, Rusya'nın teslimatına başladığı S-400 füze savunma sistemleri için "Tarihimizin en önemli anlaşması, bu anlaşmadır" dedi. S-400 tanıtım filminin gösterilmesinin ardından konuşan Erdoğan, basın mensuplarına, Türkiye'nin milli güvenliği ve egemenlik hakları bakımından önemli bir tartışma olan S-400 tedariki konusunda gösterdikleri onurlu duruş için şükranlarını sundu.
3 jandarma şehit oldu… Hakkari merkez kırsalında İl Jandarma Komutanlığınca yürütülen operasyonla ilgili bilgi veren İçişleri Bakanlığı, '3 teröristin etkisiz hale getirildiği, 3 askerin şehit düştüğü' açıklamasını yaptı. İçişleri Bakanlığı açıklamasına göre, 'Hakkari merkez kırsalında devam eden ve 3 teröristin etkisiz hale getirildiği iç güvenlik operasyonunda 1 jandarma teğmen, 1 jandarma astsubay, 1 jandarma uzman çavuş olmak üzere 3 personel şehit oldu, 1 jandarma astsubay çavuş da yaralandı'.
Suriye sınırına askeri sevkiyat… Suriye sınırındaki birliklere takviye amacıyla gönderilen askeri konvoy Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesine ulaştı. Türkiye'deki farklı birliklerden gönderilen obüs yüklü tır ve mühimmat yüklü kamyonlardan oluşan 15 araçlık konvoy, Ceylanpınar ilçesine giriş yaptı. Güvenlik önlemleri altında ilçe merkezinden geçen araçların sınır hattındaki askeri birliklerde konuşlanacağı öğrenildi.
Hakkari'de 5 bölge özel güvenlik bölgesi ilan edildi… Hakkari merkezi ile 4 ilçesindeki bazı alanlar 15 gün süreyle "özel güvenlik bölgesi" ilan edildi. Valilikten yapılan açıklamada, 'PKK ve diğer terör örgütlerinin yapmış oldukları terör ve yıldırma eylemlerinin, kentin sosyal ve ekonomik gelişmesini olumsuz etkilediği' ifade edildi. Vatandaşın saldırılar nedeniyle ekonomik ve sosyal faaliyetlerini yürütmek ile seyahat etme hakkını kullanmaktan mahrum kaldığı dile getirilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi: ''Günlük hayatları olumsuz etkilenen vatandaşlarımız büyük mağduriyet yaşamaktadırlar. Valilik makamımız, öncelikle vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğinin sağlanması, mevcut huzur ve güven ortamının devam ettirilmesi, devletimizin ve milletimizin her türlü terörist tehdidi ve saldırıdan korunması maksadıyla bölgesinde emniyet ve asayiş temin etmek için ilgili mevzuat çerçevesinde her türlü tedbiri almaktadır.''
ATAK helikopterleri PKK hedeflerini imha etti… Irak'ın kuzeyinde devam eden Pençe-2 harekatında ATAK helikopterleri tarafından tespit edilen PKK'ya ait hedefler imha edildi. Milli Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Irak kuzeyinde devam eden Pençe-2 Harekatı'na havadan destek veren ATAK taarruz helikopterlerinin tespit edilen PKK hedeflerini imha ettiği belirtildi.
S-400 sevkiyatı kapsamında bir uçak daha Mürted'e indi… S-400 füze savunma sistemi malzemelerinin sevkiyatı kapsamında bir uçak daha bu sabah saatlerinde Mürted Hava Meydanı'na indi. Milli Savunma Bakanlığı tarafından S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi malzemelerinin sevkiyatının bugün de devam ettiği açıklandı.
ASYA
Hindistan, Ay görevini kalkışa 56 dakika kala durdurdu… Hindistan Uzay Ajansı tarafından yapılan açıklamada, fırlatma aracının sisteminde teknik bir aksaklık yaşandığı belirtildi. Bu nedenle fırlatma için yapılan geri sayım 56 dakika kala durduruldu. Kalkışın ileri bir tarihe ertelendiğini açıkladı. Yeni kalkış tarihinin kısa süre sonra duyurulacağı belirtildi. Fırlatma planlandığı gibi yapılabilseydi Chandrayaan-2 adlı uzay aracının 6-7 Eylül'de Ay yüzeyine inmesi bekleniyordu. Başarılı olması halinde Hindistan, ABD, Sovyetler Birliği ve Çin’den sonra Ay yüzeyine yumuşak iniş yapabilen dördüncü ülke olacak. Uzay aracıyla Ay'ın güney kutup bölgesinde ilk kez su aranması planlanıyordu. Ay'ın karanlık yüzündeki bu keşif görevi kapsamında yüzey haritalandıracak ve mineraller analiz edilecek.
DOĞU AKDENİZ – KIBRIS
ABD Temsilciler Meclisi'nden 733 milyar dolarlık savunma bütçe tasarısına onay… ABD Temsilciler Meclisi 733 milyar dolarlık 2020 savunma bütçe tasarısını kabul ederken, tasarıya eklenen bir madde, ABD'nin Kıbrıs'a uyguladığı silah ambargosunu kaldırmasını öngörüyor. Demokratların çoğunlukta olduğu ABD Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda yapılan oylamada, 2020 Ulusal Savunma Yetki Yasası (NDAA) 197 hayır oyuna karşı 220 evet oyuyla kabul edildi.
