ABD Başkanı Barack Obama ile Cumhuriyetçi Parti başkan adayı Mitt Romney, CBS televizyonunda yayınlanan 60 dakika adlı programda ülke sorunlarını seyirciler önünde tartıştı.[1] Tartışmaya Obama'nın İran konusundaki görüşleri damgasını vurdu. İsaril'in talep ettiği kırmızı çizgileri Obama kuru gürültü olarak nitelendirdi. Bu değerlendirmenin ardında Obama'nın İran konusunda gerekli diplomatik ve ekonomik önlemlerin alındığına dair görüşü bulunuyor. Obama ve ekibi daha önce de pek çok kez öncelikli olarak diplomatik ve ekonomik tedbirlerle İran'ın nükleer silah programının engellenmesi gerektiğini, bu girişimler sonuç vermediği takdirde askeri seçeneğin değerlendirileceğini belirtmişti. İsrail ve ABD, İran'a askeri müdahale için görüşmüşler ancak, ABD bir operasyonun gerekli olmadığını belirtmişti. Amerikan Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey, Ocak 2012'de İsrail'e yaptığı gezide İran'a bir saldırının gerçekleşmemesi gereğini açık bir şekilde dile getirmiştir.[2]
Obama'nın İsrail'in taleplerini kuru gürültü olarak değerlendirmesinin önemli bir sebebi olarak; Tel Aviv'in İran'a saldıracağını açıklamasına rağmen bunu gerçekleştirememiş olması. İsrail'in İran'a saldırı planı pek çok kez, basında yer almıştı. Son olarak ABD'den yayın yapan Tikkun Olam adlı blogda 14 Ağustos'ta Richard Silverstien tarafından yayınlanan planda, İsrail'in kara ve hava kuvvetleri ile koordineli bir saldırı düzenleyeceği, bu saldırıya İran'a karşı bir siber saldırının da ekleneceği iddia edilmişti.[3] ABD bu yılın ilk aylarında İran'a karşı bir siber savaş komutanlığı oluşturmuştu. Söz konusu komutanlığın kurulmasından da anlaşılacağı gibi, ABD İran'a muhtemel bir saldırıyı göz ardı etmiyor. Ancak bu ihtimal en son seçenek olarak görülüyor.
Obama konuşmasında milli güvenlik meselesinden anladığı tek şeyin Amerikan milletinin güvenliği olduğunu da özellikle belirtti. ABD'nin Obama başkanlığında sergilediği bu tavrın, İsrail idaresi ile ilişkilerin gerginleştiği yönündeki görüşleri desteklediği uzmanların ortak görüşü haline geldi. Obama'nın yeniden seçilmesi durumunda söz konusu gerginliğin artacağı öngörülüyor. Bugün başlayacak olan BM genel kurulunda Obama'nın Netanyahu ile görüşmeyeceği kesinleşti. Bu görüşmenin gerçekleşmeyecek olması, ABD iç siyasetinde rakibi Romney tarafından kullanılmaya çalışılıyor.
Obama dış politikasını eleştiren Romney'e cevap olarak, Irak'tan çekilme vaadini yerine getirdiğini, kendi döneminde Bin Ladin'in öldürüldüğünü söyleyerek, dış politika konusunda sözlerini yerine getirdiğini ifade etti. Rakibi Romney'e de kendisi eğer yeni bir savaş başlatmak istiyorsa bunu açık seçik dile getirmeli diyerek yüklendi. ABD'nin ekonomik durumunun kötüye gitmesinden dolayı yeni bir savaşın hoş karşılanmayacağı açık. Dolayısıyla Obama da rakibi Romney'i savaş isteyen ve Amerika'nın ekonomik durumunu kötüleştirmeye çalışan biri olarak gösteriyor.
Romeny ise Obama'nın İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşmemesinin müttefiklerin dışlanması olarak algılanacağını söyledi. Bu durumun Orta Doğu ülkeleri tarafından yanlış anlaşılacağını ve ABD'nin bölgedeki politikalarını da etkileyeceğini belirtti. Obama'ya getirilen bir başka eleştiri de Libya'daki olayara yönelik oldu. ABD Büyükelçisinin ölümüyle sonuçlanan olaylardan sonra CIA'in istihbarat toplama açısından büyük sıkıntı içine düştüğü iddia ediliyor. Libya'dan gönderilen personelin içinde 20 CIA görevlisinin de olduğu ve bu görevlilerin silahlı grupları izlediği iddia edildi. Bir yetkiliye göre bu olayla bölgede CIA'in adeta gözleri oyuldu.
Obama politikalarının, seçildiği takdirde aynen devam edeceğini savunan uzmanlar, İsrail'in askeri güç seçeneğinin engellenmesinin aynı zamanda ABD'nin ekonomik problemleriyle de ilgili olduğunu savundu. Buna göre ABD'nin bir savaşı daha sürdürmekten kaçındığı bunun yerine diplomatik seçeneklerle çözüm aradığı konuşuluyor.
[1] Campaign 2012: Obama vs. Romney, http://www.cbsnews.com/8301-18560_162-57518495/campaign-2012-obama-vs-romney/ (25.0.9.2012)
[2] US military chief cautions against Israeli attack on Iran, The Guardian, 20.01.2012. http://www.guardian.co.uk/world/2012/feb/19/us-military-chief-israel-iran (08.03.2012.)
[3] Bibi's Secret War Plan, Tikun Olam Blog, 14.08.2012. http://www.richardsilverstein.com/2012/08/15/bibis-secret-war-plan/ (25.09.2012)
