MOON’UN ANGAJMANINDAN YOONİUN SERT RETORİĞİNE: KORE YARIMADASINDA YENİ BİR DÖNEM


MOON’UN ANGAJMANINDAN YOONİUN SERT RETORİĞİNE: KORE YARIMADASINDA YENİ BİR DÖNEM

Yazan  06 Haziran 2022

Yoon Suk-yeol Mart 2022’de Güney Kore’de gerçekleştirilen başkanlık seçimlerini kazandı.

Yoon, Kuzey Kore’nin yakın zamanda Kore yarımadasında ve çevresinde artan sayıda yeni silah test ettiği ve iki ülke arasındaki gerilimlerin arttığı, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Kuzey Kore arasındaki nükleer müzakerelerin 2019 yılından beri çıkmaza girdiği ve Vaşington’ın Kuzey Kore’den gelen nükleer tehditler karşısında Seul ve Tokyo ile üç yönlü güvenlik işbirliğini güçlendirmeye çalıştığı bir zamanda (10 Mayıs 2022) göreve başladı.

Göreve başlangıç konuşmasında Başkan Yoon, Kuzey Kore nükleer meselesinin sadece Kore Yarımadası’nda değil, aynı zamanda Asya’da ve daha geniş dünyada barışı tehdit eden bir mesele olduğunu belirtti. Yoon, bu tehdidin barışçıl bir şekilde üstesinden gelinebilmesi için diyalog kanallarının açkık tutulmasının önemini vurguladı. Yoon, Kuzey Kore’ye karşı çatışmacı bir duruştan kaçındığı ve Güney Kore’deki sosyal bölünmeyi derinleştirmek istemediği için işbirliğinden bahsetti. Öte yandan Pyongyang’ın nükleer gelişimini durdurup askıya alması ve nükleer silahlardan arındırma yönünde ilerlemesi halinde Kuzey Kore’ye ekonomik yardım sağlayabileceğini de sözlerine ekledi.  

Yoon konuşmasında, Kuzey Kore’nin nükleer ve füze saldırılarını caydırmak için önleyici bir saldırı yeteneğinin kurulmasını ve Güney Kore’de konuşlu ABD kuvvetleri tarafından ek füze savunma sistemlerinin konuşlandırılmasını istedi. Yoon’un hedeflerine ulaşabilmesi için Vaşhington ile yakın istişarelerde bulunması çok önemli. Önceki Moon Jae-in yönetiminin Pekin ve Pyongyang konusundaki daha yumuşak duruşuna kıyasla Yoon, Tokyo ve Vaş’ngton ile ilişkilerin güçlendirilmesini açıkça vurguladı. Ayrıca, geçtiğimiz Nisan ayında Yoonö diplomasinin zeminini hazırlamak üzere Japonya ve ABD’ne yardımcılarından ve uzmanlarından oluşan bir dizi delegasyon göndererek ilişkileri güçlendirme ve geliştirme yolunda ilk adımı attı. Yeni yönetimin personel işlerinde, yönetiminin Vaşhington ile olan irtibatı güçlendireceğini belirterek, ABD’ne yakınlığıyla bilinen adademisyenleri kilit pozisyonlara atadı.

Yeni Güney Kore lideri, selefinin “itaatkar” yaklaşım olarak adlandırdığı yaklaşıma dayanarak, Pyongyang ile daha sağlam bir zeminde anlaşmaya hazırlanıyor. Yoon, seçim kampanyası sırasında Kuzey Kore liderini “sert bir çocuk” olarak nitelendirdi ve “Bana bir şans verirseniz ona biraz görgü öğretirim” dedi. Ayrıca, 11 Mayıs 2022’de Kuzey Kore tarafından gerçekleştirilen bir füze denemesinin ardından Yoon, bunu bir “provakasyon” olarak nitelendirdi.

Son beş yıldır, Moon Jae-in yönetimindeki Seul hükümeti, Pyongyang ile bir angajman politikası izliyordu. Görevdeyeken Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile dört kez buluşan Moon, Pyongyang ile angajmana öncelik vererek sert bire bir retorik kullanmaktan özenle kaçınmıştı. Moon, Kuzey Kore lideri Kim ve eski ABD başkanı Donald J. Trump arasındaki zirvelere aracılık etti ve Pyongyang yönetiminin kışkırtıcı olarak gördüğü ortak ABD askeri tatbikatlarının sayısını azaltma politikası izledi. Ancak görüşmeler 2019’da başarısız oldu ve Kuzey Kore 2022’de şimdiye kadarki en büyük kıtalararası balistik füzesinin fırlatılması da dahil olmak üzere 15 silah test etti.

Japonya yeni Seul hükümetinden ne bekliyor?

Japonya, yeni başkan Yoon’un Kore Yarımadası’ndaki caydırıcılığı artırmak için Japonya ve ABD ile yakın işbirliğine yöneleceğini umuyor. Ayrıca Japonya, Güney Kore’nin, son yıllarda daha önce boyut ve ölçek olarak küçültülmüş olan ABD ile ortak askeri tatbikatları yeniden güçlendirmesi gerektiğini düşünüyor. Japonya, özgürlük ve demokrasi değerlerini paylaştığı bir ülke olarak gördüğü Güney Kore’nin, Kuzey Kore ve Çin’den gelen tehditlerle başa çıkabilmek için Japonya ve ABD ile işbirliğini daha da güçlendirmesi gerektiğine inanıyor. Önümüzdeki dönemde Güney Kore ve ABD arasındaki askeri tatbikatlara Japonya’nın da katılması gündeme gelirse bunun şaşırtıcı olmayacağını şimdiden vurgulamak gerekir.

Güney Kore’nin yheni devlet başkanının göreve başlangıc törenine katıldıktna sonra, Japonya Dışişleri Bakanı Yoshimasa Hayashi 10 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Japonya ve Güney Kore’nin yıranmış ilişkilerinin iyileştiilebileceği konusunda anlaştıklarını ve Başkan Yoon’un yakın iletişimi koruyarak ilişkileri geliştirmek istediğini söyledi. “Güney Kore önemli bir ülke ve Kuzey Kore’ye verilecek yanıt da dahil olmak üzere bu bölgenin istikrarı için işbirliği vazgeçilmezdir” dedi. Ayrıca Japonyaö ABD ve Güney Kore arasındaki işbirliğine atıfta bulunarak, “Japonya-Güney Kore ilişkilerinin bozulmasına izin vermemeiz konusunda anlaştık” dedi.

Aslında Seul ve Tokyo’daki yeni yönetim, yeni dönemi ilişkilerini geliştirmek için önemli bir fırsat olarak görüyor. Ancak, 1910-1945 yılları arasında Japonya’nın Kore’yi işgal etmesinin acı mirası, rahıtlık veren kadınlar sorunu, savaş zamanında zorunlu çalıştırma ve Doğu’daki Dokdo/Takeshima adaları üzerindeki egemenlik anlaşmazlığı konusunda taraflar arasında bir takım anlaşmazlıklar var. Yeni dönemde iki taraf arasında bu sorunların aşılıp aşılamayacağı merak konusu. Tokyo yönetimi, yeni Yoon yönetiminin somut adımlar atmasını bekliyor. Yeni Seul yönetiminin sorunların çözümüne yönelik somut adımlar görmesi durumunda, Tokyo yönetimi sorunların çözümünde esnek davranmaya hazır görünüyor. 

Kuzey Kore’nin Durumu

Yeni Başkan Yoon’un Kuzey Kore’ye karşı duruşu, daha başlangıçtan Pyongyang yönetimini rahatsız etmiş görünüyor. 12 Mayıs’ta Kuzey Kore propaganda sitesi “Uriminzokkiri”, Yoon’un “bir çatışma çılgınlığını” kışkırttığını ve önleyici saldırıları tartışmanın “akılsızca” olduğunu söyledi. Ayrıca 5 Mayıs’ta başka bir Kuzey Kore propaganda sitesi, Güney Kore’nin Pyongyang’ın silah testlerine karşı daha sert bir duruş sergileme sözü veren yeni devlet başkanı Yoon Suk-yeol’u “ABD yanlısı” ve “çatışmacı” olarak nitelendirerek kınadı.

Kuzey Kore lideri Kim Jong-un geçen ay, seçim kampanyaları sırasında Kuzey Kore ve liderine karşı sert duruşunu dile getiren Yoon’un Mart ayındaki seçimleri kaznamasının ardından Kuzey Kore’nin nükleer cephaneliğini “mümkün olduğunca hızlı artıracağını” söyledi. Bu arada, Pyongyang’ın nükleer testleri 2017’den beri durdurulmuştu.

Kore Yarımadası şu anda dünyanın en önemli parlama noktalarından biridir. Kuzey Kore nükleer sorunu, yalnızca Kore Yarımadasında değil, Asya’da ve daha geniş bir dünyada barışı tehdit eden bir sorundur. Dolayısıyla yeni yönetmin ilzyeceği yeni politika, sadece Kuzeydoğu Asya’nın geleceğini değil, aynı zamanda dünyanın geleceğini etkileme potansiyeline de sahiptir. Yeni Seul hükümetiyle bölgede yeni bir döneme giriyoruz ve bu dönem önceki yönetimin angajman politikasından bir kopuşu temsil ediyor. Sonuç olarak Yoon’un Japonya ve ABD ile işbirliğini güçlendirerek caydırıcılığı artırma politikasının gerçekçi bir politika olup olmayacağını zaman gösterecek. Ancak gerçek şu ki, Yoon için Kuzey Kore’nin nükleer programını geliştirme çabalarını durdurmak kesinlikle kolay olmayacak. Seul’ün Kim’in öncelikle nükleer silahlardan vazgeçmesi çağrısı, Kuzey’in kabul edemeyeceği bir engel olarak görülübilir. Yani Moon’un angajman politikası kesin olarak sona ermiş demektir.

Oktay Küçükdeğirmenci

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
Bilimsel Danışman

ÜYE GİRİŞİ

Şifremi unuttum
  1. SON MAKALELER
  2. ÇOK OKUNANLAR

Ergun Mengi   - 07-04-2024

Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı Başlangıcında, Osmanlı İmparatorluğunun Siyasi ve Askeri Anatomisi

  II.Mahmut, Vakay-ı Hayriye adıyla, Aksaray-Et Meydanı’ndaki yeniçeri kışlaları top ateşine tutularak 6.000'den fazla yeniçeri öldürülmüş ve isyana katılan yobaz takımı tutuklanmıştır. Askeri kuvveti çok zayıflayan Osmanlı’nın Donanması 1827’de Navarin’de sonra Sinop Limanında yakılınca Osmanlını...

Error: No articles to display