Sapkın IŞİD Terörün El Kitabı

Temmuz ayı başlarında IŞİD terör örgütü, terör eylemlerinin nasıl çeşitlendirilebileceğine ve düzenleneceğine dair, sosyal medya hesaplarından Türkçe bir el kitabı yayımladı. Kitabın ismini ve içeriğini yaymamak adına paylaşmıyorum ancak bizim tabirimizle kitaba “Sapkın IŞİD Terörün El Kitabı” demek uygun düşüyor. 66 sayfadan ibaret kitapçığın genel incelemesi neticesinde; bozuk Türkçesinden de anlaşılacağı gibi kitapçığın bir çeviri olduğu görülüyor. IŞİD’e ait daha önceden yayımlanmış İngilizce ve Fransızca el kitapları olduğu da biliniyor.

Görsellik açısından analiz edildiğinde IŞİD terör örgütünün el kitabında yer alan görsellerin düşük kalite ve çözünürlükte, özensiz ve amatörce seçilmiş olduğu anlaşılıyor.Bu da bize IŞİD’in propaganda ve basın-yayın alanında büyük kayıplara uğradığı savını doğrulatıyor. El kitabı içerisinde IŞİD simge ve sembollerinin kullanılmamış olmaması da bir başka dikkat çeken nokta. Her ne kadar bu semboller kitapta yer almasa da örneklerde yer verilen terörist fotoğraflarından ve içerikteki cümlelerden kitapçığın IŞİD’e ait olduğu kolayca anlaşılabiliyor.

Terörün El Kitabı Neden Türkçe?

Asıl önemli olan IŞİD terör taktiklerinin yer verildiği kitapçığın Türkçeye çevrilerek yayımlanması. Terörün el kitabının Türkçe olarak yayımlanmasının iki nedeni olabilir. Bunlardan birincisi kolluk kuvvetleri tarafından IŞİD’e yönelik düzenlenen başarılı operasyonlar neticesinde terör örgütünün ülkemiz içerisindeki eylem kapasitesinin eskiye oranla düşürülmüş olması. Bu düşüş nedeniyle IŞİD Türkiye’deki yalnız kurtlarını uyandırmaya çalışıyor.

Kitapçığın Türkçe olmasındaki ikinci neden ise yalnızca Türkiye’deki değil özellikle Amerika ve Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşı IŞİD sempatizanlarına ulaşmak. Bu vahşet kitapçığının bir bölümünde yer alan “Müslümanların aracını kundaklamadığından emin ol! Bu açıdan Gayri Müslimlerin yaşadığı bilinen yerlere gitmek güvenli olabilir. Yeni Yıl arifesinde (2013) Fransa’da 1200 araç kundaklanmıştır.” şeklindeki cümleden bu önermenin doğru olduğu anlaşılıyor, yani IŞİD terör örgütü Türkçe olarak Amerika ve Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşlarımıza sesleniyor.

Yapılan bir araştırmaya göre^[i], IŞİD’in Türkçe propagandasının yapıldığı sosyal medya hesaplarının sayısı azımsanamayacak kadar fazla. 2015-16 yılları verilerine göre yapılan bu araştırmada; Türkçe konuşan IŞİD destekçilerine ilişkin 21 çekirdek Twitter hesabı, 2.567 kişilik bir arkadaş ağı tespit edilmiş, bu kitlenin ortalama 283 arkadaşı; 1.726 takipçisi bulunduğu belirlenmiş, bu hesapların takipçi-arkadaş oranı 6,1 iken; bu rakamın genel Twitter kullanıcıları arasında 1,9 olduğu vurgulanmıştır. IŞİD’e ait olduğu tespit edilen 139 hesabın 56’sının askıya alındığı, 83’ünün aktif olduğu, bu 83 hesabın toplam 40.826 hesap ile arkadaşlık ilişkisi olduğu, her bir hesabın ortalama olarak 492 hesabı takip ettiği tespit edilmiştir. Yapılan bu araştırma bize, Türkçe konuşan IŞİD mensubu/sempatizanı kitlenin büyüklüğünü göstermektedir. Araştırma verileri esas alınacak olursa IŞİD’in yayımladığı terör taktikleri el kitabının maalesef ki büyük bir kitleye yayılabilmesi ihtimali söz konusu.

Terörün El Kitabını Neden Şimdi Yayımlanıyor?

IŞİD terör taktikleri el kitabının yayımlanma tarihi de dikkat çekiyor. Kitapçığın Temmuz ayının hemen başında IŞİD terör örgütünün medya hesaplarından yayımlandığı anlaşılıyor. IŞİD’in Suriye ve Irak’ta toprak kaybına uğradığı, Musul’un geri alındığı, Rakka’da kendisine yönelik operasyonların devam ettiği bir dönemde, yani IŞİD’in kan kaybetmeye devam ettiği bir zaman aralığında söz konusu terör kitapçığının yayınlanması oldukça dikkat çekici. Birçok akademisyen ve güvenlik uzmanının hem fikir olduğu şekilde, IŞİD’in Suriye ve Irak’ta hâkimiyet kaybetmesine rağmen yer altına çekilerek terör eylemlerini uzun bir süre daha devam ettireceği malum. Bu eylemleri organize edebilmek, terör eylemlerini gerçekleştirebilecek potansiyel teröristler bulmak, Suriye ve Irak’taki yenilgisini örterek terörü küresel alana yaymak maksadıyla bu tür el kitaplarının yayımlandığı ve yayımlanmaya devam edilebileceği görülüyor. Yine yakın bir tarihte IŞİD terör örgütü tarafından yayımlanan bir videoda Türkçe konuşan küçük bir çocuğun “dünyanın her yerindeki yalnız kurtların ayaklanarak herhangi türden bir terör eylemi yapmaları” yönünde çağrı yapması, Türkçe yayımlanan terörün el kitabı ile birlikte değerlendirildiğinde başta ülkemiz olmak üzere Avrupa ülkelerine yönelik IŞİD tehdidinin artabileceği ortaya çıkıyor.

Terörün El Kitabında Neler Var?

IŞİD’in el kitabı içeriğinde yer alan basit ama etkili terör yöntemlerinden daha önce hiç eylem yapmamış sempatizanlarına yön vermek istediği anlaşılıyor. IŞİD terörünün el kitabı haline getirildiği yayının içeriğinde daha önce İstanbul, Paris, Brüksel, Londra’da gerçekleştirilen terör eylemi çeşitlerinin yanı sıra daha önce hiç rastlanmamış vahşice eylem fikir ve örnekleri de mevcut. Kitapçık içeriğinde yer alan ve yalnız kurt olarak tanımlanan teröristlerinin eğitimine yönelik hazırlanan terör eylemlerinin türleri ve içeriklerinden de bahsetmeyi uygun bulmuyorum. Ancak söz konusu kitapçık incelendiğinde dikkat çeken en önemli hususun silah ve mühimmat temin etmeden basit ev aletleri ile terör eylemleri düzenlenebileceğine vurgu yapılmasıdır. Öyle ki, evde patlayıcı yapımı konusu bu kitapçık da eğlenceli bir şey gibi anlatılıyor.

Sapkın IŞİD Terörün El Kitabıgüvenlik açısından değerlendirildiğinde çarpıcı sonuçlar ortaya çıkıyor. Bunlardan birincisi bu el kitabında yer alan terör eylemlerinin, günlük hayatın içerisinde meydana gelebilecek kaza benzeri olaylarla benzerlik gösteriyor olması. Daha önceden PKK terör örgütü dâhil olmak üzere birçok terör örgütü tarafından terör eylemi olarak ormanlarımızın yakılması bir eylem türü olarak seçildiğinden orman yangını örneğini vermek istiyorum. Yani bizim sıradan bir orman yangını olarak haberlerde duyduğumuz olayların gerçekte bir terör eylemi olabilme ihtimalinden. Günlük hayat ile örtüşen eylem türleri sayesinde IŞİD hem terör örgütü mensuplarının yakalanmasını ve deşifre olmasını engellemek hem de eylemsiz kalmamak peşinde.

İkinci olarak ön plana çıkan husus da eylemde kullanılacak malzemelerin günlük hayatta kolayca bulunabilecek türden olması. IŞİD için terör eylemlerinde mutlaka patlayıcı ya da silah kullanmaya gerek duyulmadığı, günlük hayatta her gün kullandığımız madde/malzemelerle de terör eylemi düzenlenebileceği bu el kitabında vurgulanıyor. Bu konuda IŞİD’in terör el kitabında; “Kâfirler üstün teknolojileriyle bizi mağlup edecekleri aldanması içinde oyalana dursunlar biz bir kibrit çöpüyle bile onları yeneceğiz.” deniliyor.

Ayrıca, sıradan bir insanın aklına gelemeyecek hususlar IŞİD teröristlerinin yakalanmaması ve düzenleyeceği terör eyleminden kendisinin zarar görmemesi adına her bölümde ayrı ayrı sıralanmış. Örnek olarak sıradan bir vatandaş günlük hayatında güvenlik kameralarının nerelere yerleştirildiğiyle ilgilenmediği bilindiğinden, “IŞİD teröristlerini güvenlik kameralarının yerlerine dikkat edin” diyerek eğitiyor.

Sonuç ve Değerlendirme

IŞİD terör örgütününterörizme getirdiği yeni bir boyut olarak kabul edilen “Yalnız Kurt” kavramı; bir örgüte dikey olarak bağlı olmayan, kendi kendilerine, bir örgütten talimat almaksızın eylem gerçekleştiren kişiler olarak tanımlanıyor.[ii] IŞİD propagandasından etkilenerek radikalleşen ve içinde bulunduğu olumsuz ortamdan terör yoluyla sıyrılmaya karar veren teröre yatkın şahısların Sapkın IŞİD Terörün El Kitabıvasıtasıyla teröre bulaşabileceği görülüyor.

IŞİD tarafından, terör eylemlerinin sıradan yaşam olaylarıyla benzeştirilmesi sayesinde riski düşük, etkisi büyük eylemler gerçekleştirilmek isteniyor. Yıl içerisinde Batılı ülkelerde IŞİD tarafından düzenlenen terör eylemlerinin yankıları düşünülünce bu tür eylemlerin sonuçlarının anlaşılması kolaylaşıyor. Türkçe olarak yayımlanan terör kitapçığının ana hedef kitlesinin Türkçe konuşan IŞİD terör örgütü sempatizanları ve mensupları olduğu, bu şahısların yönlendirilmek istendiği ana hedeflerin ise Avrupa olduğu görülüyor.

Yayımlanan terör kitapçığı ile hedef ne kadar da batılı ülkeler olarak görülse de, IŞİD terör örgütünün ülkemizde de terör eylemleri düzenleme potansiyeli bulunduğu biliniyor. İçişleri Bakanlığı tarafından haftalık olarak yayımlanan[iii] operasyon neticeleri incelendiğinde, 01 Ocak 2017’den 31 Temmuz 2017’ye kadar IŞİD’e yönelik düzenlenen başarılı operasyonlarda 2.807 kişinin gözaltına alınarak yargıya sevk edildiği görülüyor. Bu sonuç, kolluk kuvvetlerimizce IŞİD terörü ve yapılanması üzerine etkin bir şekilde gidildiğini ve mücadelenin artan tempoyla sürdürüldüğünü gösteriyor.  

Ancak IŞİD terör örgütüne karşı alınan tedbirlerin geliştirilmesinde de fayda görülüyor. Okullarda ve özellikle üniversitelerde gençlerin bilinçlendirilmesine yönelik tedbirlerle gençlerin radikalleşmesi ve IŞİD, PKK, DHKP-C gibi terör örgütlerine sempati duymalarının önüne geçilmesi gerekiyor. Bu tür faaliyetlere ailelerin de dâhil edilmesinin etkinliği artırabileceği düşünülüyor. Her ne kadar IŞİD terör örgütü ile ilgili bir takım bilgilere sahip olsa da, toplumun genel olarak terörizm konusunda bilinçlendirilmesi, terörizmle mücadele konusunda kamu spotları hazırlanması, halkımızın farkındalık seviyesinin yüksek tutulması gerekiyor.

Ayrıca IŞİD tarafından kullanılan sosyal medya hesaplarının kontrol altında bulundurulması, bu hesaplar üzerinden yapılan terör içerikli paylaşımların tespit edilmesi, tespiti yapılan paylaşım sahiplerinin de yargı önüne çıkarılması IŞİD terör örgütü ağının ve propagandasının önlenmesi açısından önemli görülüyor. Özellikle söz konusu terör el kitapçığının kimler tarafından hazırlanarak yayımlandığının ve yayıldığının bulunmasında büyük fayda var.

Suriye ve Irak sınırında sürdürülen Sınır Fiziki Güvenlik Sistemi projesinin büyük ölçüde tamamlanmış olması, hudutlarda alınan ilave etkin tedbirler, yurt içinde IŞİD’in hücre evlerinin tespit ve etkisiz hale getirilmesine yönelik çabalar, IŞİD’e yönelik uluslararası iş birliği, kolluk kuvvetlerinin IŞİD’e yönelik operasyonları sayesinde IŞİD terör örgütünün etkinliğinin kırılmaya başlandığı, örgütün silah, mühimmat ve patlayıcı teminin de zorluk çektiği anlaşılıyor. IŞİD’in yayımladığı terör el kitabı ile basit eylemlerinin gerçekleştirmesi gayretlerini de artırdığını söylemek mümkün. Bu nedenle IŞİD sempatizanları ve bu sempatizanların düzenleyebileceği yalnız kurt eylemlerinin önlenmesi çerçevesinde de istihbarat gayretlerinin yoğunlaştırılması gerekiyor.